Ελευθερία ή Ασφάλεια; Το Αιώνιο Δίλημμα Και Το Χρυσό Κλουβί

Από μικρή αναρωτιόμουν, αν κάποιος μου έβαζε αυτό το δίλημμα, τι θα έκανα. Ή μάλλον, ψέματα, εγώ από μικρή ήξερα ότι είχα μόνο μια επιλογή. Αλλά οι άλλοι;

Το δίλημμα «Ελευθερία ή Ασφάλεια» εξισώνεται, ουσιαστικά, με το ηρωικό «Ελευθερία ή Θάνατος» των προγόνων μας. Γιατί, στις περισσότερες περιπτώσεις, έτσι όπως μας προωθούν την ασφάλεια, πρόκειται για βέβαιο θάνατο, είτε ψυχικό, είτε συναισθηματικό, είτε νοητικό, είτε ακόμα και σωματικό. Είτε όλα μαζί ταυτόχρονα. Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα etymologia.gr, «Η λέξη «ἐλευθερία» προκύπτει «παρά τό ἐλεύθειν ὅπου ἐρᾶ τίς», δηλαδή «να πηγαίνει κάποιος εκεί όπου αγαπάει/επιθυμεί».

(ἐλεύθω= ἐρχομαι, πορεύομαι / ἐρῶ= αγαπώ -> ἔρως)

«Ελευθερία» λοιπόν δεν είναι, σύμφωνα με την ετυμολογία της λέξεως, το να μην είσαι σκλάβος ή δούλος, αλλά το να πράττεις εν γένει σύμφωνα με ό,τι σου γεννά έρωτα στην ψυχή σου…

Δεν αρκεί επομένως να μην είσαι υπόδουλος για να είσαι ελεύθερος. Πρέπει να βαδίζεις σύμφωνα με ό,τι έρωτα σου προκαλεί, δηλαδή σε ενθουσιάζει, ταράζει την ψυχή σου, σε οδηγεί στην δημιουργία και την υπέρβαση, σε συγκλονίζει… Ζώντας μία ζωή ρουτίνας και ημιμέτρων, ελεύθερος δεν είσαι… Πόρισμα: η ελληνική γλώσσα κρύβει νοήματα και έχει και φιλοσοφικό υπόβαθρο…»

Αυτό είναι κάτι που προσωπικά έχω ανακαλύψει από την ημέρα που αναπνέω. Δεν ξέρω τι «θέμα» υπήρχε πάντοτε με εμένα, αλλά από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, έφευγα. Έφευγα από εκεί που δεν ένιωθα καλά, από φιλίες και έρωτες που με καταπίεζαν ή δεν με εκτιμούσαν. Έφευγα από δουλειές (δηλαδή δουλείες, γιατί η λέξη «δουλειά» προέρχεται από τη λέξη «δουλεία») που με υποτιμούσαν και δεν μου φερόντουσαν με ευγένεια, δεν με πλήρωναν όσο άξιζα, και θεωρούσαν ότι το να με πληρώνουν σημαίνει ότι τους άνηκα κι εγώ και η κάθε προσωπική μου ζωή και ελευθερία. Τέλος, έφευγα κι από εμένα, από τα τοξικά κομμάτια του εαυτού μου που με καταπίεζαν, που μου ψυθίριζαν να μην είμαι ο εαυτός μου, να μην λέω αυτό που σκέφτομαι και νιώθω, να φοβάμαι και να είμαι υποχείριο άλλων ατόμων που στα δικά μου και μόνο μάτια φάνταζαν ανώτεροι και καλύτεροι.

Το σημαντικό σημείο εδώ, και αυτό που θέλω να κρατήσετε, είναι ότι όντως ΕΦΕΥΓΑ. Βρε δε πα να με πλήρωναν με ένα χιλιάρικο το μήνα εν μέσω κρίσης; Αν δεν ήμουν ελεύθερη έφευγα κι ας πεινούσα μετά, ας μην είχα στον ήλιο μοίρα (το έχω κάνει όντως αυτό, δεν το λέω έτσι). Βρε δε πα να ήμουν σχεδόν αρραβωνιασμένη με τον άλλον; Από τη στιγμή που έβλεπα ότι είχα βαλτώσει και ότι και πάλι, προκειμένου να είμαι «ασφαλής» σε μια σχέση έπρεπε να θυσιάσω την ελευθερία του να απολαμβάνω το να είμαι ο εαυτός μου, την έκανα με ελαφρά πηδηματάκια.

Σε κάθε περίπτωση, η κοινωνία και το σύστημα μάς έχουν τόσο έντεχνα διδάξει ότι το να φεύγεις είναι κακό. Μέγα λάθος. Πρόκειται για τη παρανόηση του αιώνα. Το θέμα για εμένα ποτέ δεν έγκειται στο αν θα φύγεις από τη σκλαβιά ή όχι. Προφανώς θα φύγεις. Το θέμα για εμένα έγκειται στο πότε. Πότε, λοιπόν, πετάς αυτό που σου πουλούν για ασφάλεια, αυτό το τεράστιο τυράκι που μας έχουν πετάξει και γινόμαστε όλοι μέλη της ίδιας ποντικοπαγίδας, της ίδιας φάκας, και την κάνεις με ελαφρά πηδηματάκια; Η απάντηση είναι απλή: Όταν αρχίζεις να χάνεις περισσότερα απ’ όσα κερδίζεις.

Το ένα κομμάτι σας το έλυσα, λοιπόν. Μπρος στην ελευθερία μας, το κόστος του να παραιτηθούμε και να φύγουμε όπως-όπως είναι μηδαμινό. Τουλάχιστον, αυτό έχω εφαρμόσει εγώ στη ζωή μου μέχρι τώρα, και μου έχει βγει σε τεράστιο καλό.

Το δεύτερο κομμάτι τώρα είναι αυτό το φρικτό «Ναι, αλλά…». Και εξηγώ.

• «Ναι, αλλά τον αγαπάω» (κι ας μου απαγορεύει να βγω με τις φίλες μου μετά τις εννιά το βράδυ).

• «Ναι, αλλά έχω τρία παιδιά να θρέψω» (κι ας με ξεφτιλίζουν κάθε μέρα βρίζοντάς με στη δουλειά, πληρώνοντάς με 400 ευρώ για δέκα ώρες).

• «Ναι, αλλά υπάρχουν πρόστιμα…» (Αυτό ξέρετε που πάει, είναι επίκαιρο, το ζούμε καθημερινά και έχει ένα όνομα: ΦΙΜΩΤΡΟ.

Σε κάθε περίπτωση, ενώ θεωρώ ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να κάνουν αυτό που αγαπούν, με άλλα λόγια, βάση της ετυμολογίας της λέξης, να είναι ελεύθεροι, αυτό το φρικτό και αηδιαστικό «Ναι, αλλά…» τους παγώνει, τους βιάζει τη ψυχή, τους σαπίζει τα κόκκαλα, κι εν τέλει τους κάνει σκλάβους στο μεγαλύτερο μαρτύριο: στον φόβο του να είναι όντως ελεύθεροι.

Ξέρετε, από τότε που ήμουν πέντε ετών διάβαζα διαρκώς βιβλία. Πράγματι, μέχρι τώρα έχω διαβάσει αμέτρητα βιβλία και δεν έχω δει τηλεόραση δεκαπέντε χρόνια και βάλε. Γιατί το λέω αυτό τώρα, ε; Μα γιατί το μυαλό μας ΔΕΝ λειτουργεί όπως το στομάχι μας, αλλά αυτό φαίνεται οι περισσότεροι το αγνοούν, δεν το ξέρουν. Στο στομάχι, ό,τι και να βγάλεις, το ίδιο αποτέλεσμα θα βγάλεις: σκ..ά (με συγχωρείται για την έκφραση αλλά έτσι λειτουργεί ο ανθρώπινος οργανισμός). Στο μυαλό μας, όμως, το πυρομαχικό μας και το δυνατότερο όπλου κάθε ανθρώπου, ό,τι βάλεις, αυτό θα βγάλει. Κι αν το γεμίσεις με χρήσιμες και θετικές πληροφορίες, θα γίνεις ένας χρήσιμος και θετικός άνθρωπος. Αν το γεμίσεις με σκ..ά, θα βγάλει ακριβώς αυτό! Απίστευτο ε; Κι όμως, τόσο αληθινό.

Το μεγαλύτερο μαρτύριο ενός σκλάβου, λοιπόν, είναι ο φόβος του να είναι ελεύθερος. Και τι εννοώ με αυτό; Διάβασα σε ένα βιβλίο κάποτε ότι ο φόβος της επιτυχίας είναι, για όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους, μεγαλύτερος από τον φόβο της αποτυχίας. Φοβόμαστε, με άλλα λόγια, περισσότερο την εκδοχή του να πετύχουμε, παρά την εκδοχή του να αποτύχουμε. Ανήκουστο, σκέφτεστε τώρα. Κι όμως, ισχύει και θα σας το τεκμηριώσω.

Ο άνθρωπος από τότε που γεννιέται, και λόγω του τρόπου με τον οποίο είναι δομημένη σκοπίμως η κοινωνία μας, αποτυγχάνει διαρκώς, συνέχεια. Το αποτέλεσμα είναι να συνηθίσει στην αποτυχία και να το θεωρεί φυσιολογικό το να είναι αποτυχημένος. Μην μασάς, δεν είσαι μόνο εσύ, έτσι μας έχουν μάθει. Από την άλλη, σε ελάχιστες περιπτώσεις έχουμε πετύχει κάτι που βάλαμε στόχο, και, όταν έγινε αυτό, το πιο πιθανό είναι ότι δεν πιστεύαμε ότι πραγματικά το αξίζαμε. Το ίδιο συμβαίνει και με την ελευθερία και τη σκλαβιά, δηλαδή την ασφάλεια. Έχουμε τόσο πολύ συνηθίσει να είμαστε σκλαβωμένοι, που το να ελευθερωθούμε, να σπάσουμε επιτέλους τα δεσμά και να ζήσουμε πραγματικά ελεύθεροι δεν μας τρομοκρατεί απλά, μας μοιάζει με συμβόλαιο θανάτου.

Κλείνοντας, θέλω να εξισώσουμε όλα αυτά που γράφω παραπάνω με τα σημερινά γεγονότα και όλα αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας και στον κόσμο όχι μόνο από πέρυσι, αλλά τα τελευταία δέκα και χρόνια: έχουμε υπογράψει συμβόλαιο θανάτου στην ασφάλειά μας, στο βόλεμά μας, και δεν θέλουμε να έχουμε καμία απολύτως παρτίδα με την αντίπερα όχθη, την ελευθερία και, ως προέκταση, την ευτυχία και επιτυχία μας.

«Βάλε μάσκα», μας έλεγαν στην αρχή. «Θα σε ελευθερώσει». Κι όχι μόνο δεν μας ελευθέρωσε, αλλά μας έκανε αυτόματα υπόδουλους, υποχείρια σε μια «νέα κανονικότητα», όπως μας έταξαν, έναν νέο τρόπο… θανάτου (γιατί ζωή με φίμωτρο και δίχως οξυγόνο δεν υφίσταται).

«Κάνε το εμβόλιο», μας προτρέπουν τώρα. «Θα σε ελευθερώσει». Βέβαια, θα σε ελευθερώσει, θα σε στείλει μια κι έξω στον άλλο κόσμο, θα βγάλεις κυριολεκτικά φτερά, θα γίνεις άγγελος, και θα απογειωθείς στους ουρανούς με μεγαλοπρέπεια, με τόσες παρενέργειες και θανάτους που έχει στο ενεργητικό του.

Με άλλα λόγια, ελευθερία ή ασφάλεια = ελευθερία ή θάνατος.

Γιατί αν βάλεις τη μασκούλα σου και κάνεις το εμβολιάκι σου θα είσαι, πασχίζουν να μας πείσουν, ασφαλείς από τον ιό, θα είσαι όμως ζωντανός; Ψυχικά, σωματικά, νοητικά, και συναισθηματικά; Ιδού η απορία!

Και κάτι τελευταίο: Ζούμε σε χρυσά κλουβιά. Και μπορεί να είναι χρυσά και να μοιάζουν υπέροχα, καθώς εμείς καθησυχαζόμαστε από την ιδέα ότι έχουμε το σπίτι μας, ενδεχομένως τη δουλειά μας, κάποια χρήματα, φίλους, οικογένειες κλπ, αλλά όσο χρυσά κι αν είναι, δεν παύουν να είναι ένα και μοναδικό πράγμα: κλουβιά.

Και υπάρχει μόνο ένας τρόπος να ελευθερωθούμε από αυτό το κλουβί που ζει ο καθένας μας. Το μυστικό, λοιπόν, είναι ότι, ενώ το σύστημα και η κοινωνία έφτιαξαν τέλεια αυτά τα χρυσά κλουβιά, κι έβαλαν τον καθέναν μας σε ένα, έκαναν ένα τραγικό λάθος (γιατί φυσικά δεν ήταν στο χέρι τους, αλλά στο χέρι του Θεού): άφησαν το κλουβί να ανοίγει από μέσα.

Το χρυσό κλουβί σου, λοιπόν, δεν θα στο ανοίξει κανείς. Μόνο εσύ κρατάς το κλειδί, και μόνο εσύ μπορείς να σε ελευθερώσεις. Το κλειδί είναι η ατόφια γνώση, και για να ανοίξεις την πόρτα και να βγεις πρέπει πρώτα να ανοίξεις το μυαλό σου και να βγεις από τα σκοτάδια σου, τον σκοταδισμό, τον φόβο, και την υποτακτική ασφάλεια, ΔΗΘΕΝ ασφάλεια, που σου πουλούν με κάθε τρόπο από πριν ακόμα γεννηθείς.

Η ελευθερία, λοιπόν, είναι μέσα μας. Και η φυλακή το ίδιο.